بروكسل

فرودگاه ملي بروكسل در نزديكي منطقهٔ فلاندرز نشين زاونتام و فرودگاه جنوبي بروكسل در نزديكي چارلروي در حدود ۸۰ كيلومتري بروكسل، قرار دارند. ايستگاههاي قطار اصلي، بروكسل را به انگلستان و ساير شهرهاي بزرگ اروپا، با خطوط ريلي پر سرعت، متصل مي‌كنند.

متروي بروكسل در سال ۱۹۷۶ تأسيس شده و هم‌اكنون داراي ۴ خط و ۵۹ ايستگاه مي‌باشد.

بروكسل دانشگاه‌هاي متعددي دارد: دانشگاه آزاد بروكسل (ULB)، دانشگاه وريج بروكسل (VUB) دانشگاه سنت لوئيس (FUSL)، دانشگاه كاتوليك بروكسل (KUB) و آكادمي سلطنتي نظامي بلژيك (RMA)، پرديس دانشگاه كاتوليك لووين (UCL) در بروكسل واقع شده‌است و به اين اسامي معروف است: «Louvain-en-Woluwe»يا «UCL-Brussels» و محل دانشكدهٔ پزشكي و داروسازي است. كنسرواتوار كونينكيك بروكسل، مدرسهٔ هنرهاي دراماتيك است كه هنرمندان زيادي را تربيت مي‌كند.

در منطقهٔ پايتخت بروكسل، دو زبان هلندي و فرانسه مرسوم است، هرچند زبان مادري اكثر مردم، فرانسوي است و استفادهٔ بيشتري دارد. تمامي موسسه‌هاي عمومي در بروكسل، دو زبانه هستند. در قرن‌هاي طولاني از تاريخ بروكسل، هلندي (گونهٔ برابانتيان)، زبان بومي كشور بوده‌است. فرانسوي وقت توسط مردم طبقات بالا (كمتر از ٪۵) صحبت مي‌شد. مطالعه در تاريخ نشان مي‌دهد كه زبان هلندي بسيار پر استفاده بود تا وقتي كه فرانسوي‌ها درسال ۱۷۹۳ وارد اين كشور شدند و تصدي امور اجرايي را در دست گرفتند.[۲] در قرون ۱۹ و ۲۰، بلژيك كاملاً توسط فرانسه زبان‌ها اشغال شده بود. هرچند اكثريت (۶۰٪) مردم هلندي صحبت مي‌كردند، فرانسه زبان رسمي شد. مديريت شهري، قوهٔ قضايي، تحصيل و معاملات اقتصادي در زمان‌هاي طولاني به زبان فرانسه انجام مي‌شد. بروكسل مهاجر فرانسوي زبان زيادي را پذيرفته‌است و به اين علت دولت مركزي فرانسه زبن در آن ايجاد شد. در قسمت مركزي بروكسل، زبان فرانسه بيشتر از هلندي مورد استفاده بود و مردم براي تحصيلات تكميلي و كارهايي با درآمد بالا مي‌بايست فرانسه ياد مي‌گرفتند. سپس دولت بلژيك (كه در سال ۱۸۳۰ تأسيس شد) هلندي را زبان اكثريت دانست و آنرا زبان رسمي اعلام كرد. طبق تحقيقي كه رودي جانسن در سال ۲۰۰۱ انجام داد، ٪۸۰ مردم فرانسه زبان، ٪۵/۸ هلندي زبان و ٪۲/۱۰ به هر دو زبان صحبت مي‌كنند (درصدهاي ذكر شده نياز به تحقيق دارد). يك سوم ساكنين بروكسل مليت خارجي دارند و مليت بلژيكي ندارند. درطول ساعات كاري تعداد نيروهاي كار كه از اطراف به شهر مي‌آيند افزايش مي‌يابد.

بروكسل به خاطر فرهنگ سنتي و آداب محلي اش، يكي از سرزنده‌ترين مردم را در كشور دارد:

    روش زندگي و رسوم مردم بروكسل را مي‌توان از تئاتر «خانهٔ تون» فهميد. اين تئاتر در منطقهٔ مارولس قرار دارد.
    امگانگ Ommegang (از كلمهٔ هلندي به معني «قدم زدن») به‌عنوان حركت مذهبي در قرن ۱۴ شروع شد. اين مراسم هرساله انجام مي‌شود و ورود چارلز پنجم به شهر در سال ۱۵۴۹ را ياد آوري مي‌كند. اين حركت دسته جمعي پر از بستني و شربت، عروسكهاي بزرگ مانند سنت ميشل و سنت پيتر و نمايش گروههاي سنتي بصورت پياده يا سوار بر اسب، مي‌باشد. اين راه پيمايي در صحن نمايش گراندپالاس پايان مي‌يابد.
    «مي‌بوم»'Meyboom (درخت مي) نيز يك رسم قديمي است (۱۳۰۸) كه در ۹ اگوست انجام مي‌شود. پس از چرخاندن يك نهال جوان راش در شهر، به همراه اجراي موسيقي و آواز بروكسلي و عروسكهاي بزرگ، در زمين كاشته مي‌شود.

     «گراند پالاس» (به هلندي: Grote Markt)، ميدان مركزي و مانند جواهري در تاج بروكسل است. اين مكان بيشترين جاذبهٔ توريستي را دارد و از زان باروك، خانه‌هاي قديمي قرن هفدهم در اطراف ميدان ديده مي‌شوند.
    قصر سلطنتي لاكن و قصر سلطنتي بروكسل
    موزهٔ سلطنتي هنرهاي زيباي بلژيك

موزه‌هاي هنرهاي زيبا (به فرانسوي: موزيز رويادس بيو آرت) از چهار بخش متصل به هم تشكيل شده و هنرهاي استادان قديمي و هنر مدرن را در خود جاي داده‌است. در اين موزه كارهايي از پيتربروگل، پيتر پل روبنز، دلوا و ماگريت به چشم مي‌خورد. بروكسل زادگاه بسياري از كارتون‌هاي كمدي معروف بلژيك مثل اسمورفس، لارگو وينج، تن تن و لوك خوش شانس بوده‌است. در جاهاي مختلف شهر، نقاشي ديوار شخصيت‌هاي كارتوني ترسيم شده‌است.

    در نزديكي هيسل، يك از سمبل‌هاي بلژيك وجود دارد كه از سال ۱۹۸۵ باقي‌مانده و پارك ميني اروپا كه مدل‌هاي كوچك از ساختمانهاي معروف اروپا را در خود جاي داده‌است.
    مانكن پيس، يك مجسمهٔ كوچك نقره‌اي پسري كه بر روي پايه فواره ادرار مي‌كند.
    كليساهاي متعدد مانند كليساي قلب مقدس در كوكلبرگ و كليساي سنت ميشل و سنت گودولا.
    طاق جشن و شادي
    لابورس/ دي بورس، مقر بازار بورس بلژيك
    لاموناي / دي مونت، يك سالن اپرا.
    گراند پالاس| فرش گلها.
    شبكه گردشگري و تاكسي: انبار قديمي خانواده‌هاي سيستم حمل و نقل.
    پالايس استوكلت
    مايسون هورتا
    خيابان لوئيس، خياباني در منطقهٔ شيك پوشان بروكسل

هرچند عده‌اي عقيده دارند كه كل بروكسل در اصل پايتخت بلژيك است، طبق قانون اساسي اين كشور (ماده ۱۹۴) شهرداري اين شهر پايتخت بلژيك محسوب مي‌شود. برخي استدلال مي‌كنند كه استفاده از حروف كوچك در «ville» و «stad» «ville de Bruxelles» (French), «stad Brussel» (Dutch) در ماده ۱۷۴ بيانگر اين مطلب است كه كل شهر پايتخت است اما اين استدلال پايه و اساس حقوقي ندارد هرچند شهر بروكسل پايتخت رسمي بلژيك است، وظايف پايتخت و محوري بين ۱۹ منطقه شهرداري تقسيم شده‌اند و در واقع سازمان‌هاي ملي بلژيك نه تنها در بروكسل واقع شده‌اند، بلكه در بقيهٔ ۱۸ منطقه نيز قرار دارند. اصطلاح «دي فاكتو» يعني تمامي منطقه به‌عنوان پايتخت محسوب مي‌شود و «دي چوري» يعني فقط شهر بروكسل عنوان پايتخت را به خود به همراه دارد.

درسال ۹۷۷ پس از ميلاد، امپراتور آلماني، اتوي دوم، قلمرو دوك نشين لوتارينگيا در مرزهاي غربي امپراتوري را به چارلز، دوك لوتارينگيا، پسر تبعيدي شاه لويي چهارم فرانسه، بخشيد. بروكسل از آن زمان مورد توجه قرار گرفت: اسقف سنت گري، كليساي كوچكي را روي جزيرهٔ كوچكي ساخت (۶۹۵). يك قرن بعد: سنت وينديسيانوس در آن جزيره زندگي مي‌كرد. هرچند گفته مي‌شود كه بروكسل با ساخت يك قلعهٔ كوچك توسط چارلز در سال ۹۷۹ درجزيرهٔ سنت گري، بنا نهاده شده‌است. وقف امپراتور كبير اتوي دوم ثبت شده‌است. دوك چارلز، زيارتگاه كوچكي را در كليساي سنت گري ساخت تا از آثار مقدس سنت گودولا حفاظت شود.

درسال ۱۰۴۱، بروكسل توسط لامبرت اول ليوون، كه يكي از كنت‌هاي ليوون بود و پس از دوك برابانت بر كشورهاي اطراف حكمراني مي‌كرد، تسخير شد. به دستور او، ديوارهاي شهر ساخته شدند. در قرن دوازدهم، اين شهر كوچك به منطقه تجاري و توقفگاه "بروژ و گنت و كلون تبديل شده بود. اين امر باعث رشد و توسعهٔ روستا و افزايش جمعيت آن به ۳۰۰۰۰ نفر رسيد. مرداب‌هاي اطراف را از بين بردند تا جاي توسعهٔ بيشتر داشته باشند. كنت‌هاي ليووين در اين زمان به دوك‌هاي برايانت تغيير نام دادند. (۱۱۸۴/۱۱۸۳) از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۷۹، ديوارهاي جديد شهر ساخته شد چون محدودهٔ قبلي بسيار كوچك بود: اين منطقه امروزه بنام حلقهٔ داخلي يا پنتاگون معروف است.

كلمهٔ بروكسل از زبان هلندي قديم از كلمهٔ «بروگسلاً يا» بركزله«به معني»مرداب«يا خانه‌اي كه يك اتاق در مرداب دارد، گرفته شده‌است.»بروكزله«به زبان فرانسوي» بروكسلسل«تلفظ مي‌شود. در تلفظ بلژيكي فرانسوي گاهي»k«تلفظ نمي‌شود و»z«به»s«تبديل مي‌شود. نام تمامي شهرهاي ديگر درمنطقهٔ پايتخت بروكسل ريشهٔ هلندي دارد، به غير از»Evere " كه ريشهٔ سلتيك دارد.

بروكسل (Brussel در هلندي، Bruxelles در فرانسوي، Brussels در انگليسي) پايتخت كشور بلژيك است. بروكسل مقر اصلي بيشتر نهادهاي اتحاديه اروپا است. نام بروكسل از واژه هلندي Broekzele مشتق شده كه به معني «كلبهٔ مرداب» است.[۱]

بروكسل پايتخت بلژيك و مركز جامعهٔ فرانسوي بلژيك و ناحيهٔ فلاندرز و مقر اصلي اتحاديهٔ اروپا است. خود شهر بروكسل ۱۴۰۰۰۰ نفر جمعيت دارد در حاليكه جمعيت منطقهٔ كلانشهري آن بين ۲٬۱۰۰٬۰۰۰ تا ۲٬۷۰۰٬۰۰۰ نفر تخمين زده مي‌شود.

منطقهٔ پايتخت بروكسل سه ناحيهٔ فدرال بلژيك، والوني و فلاندر تشكيل شده‌است. اين نواحي هر يك جزئي از مجموعهٔ بلژيك هستند و ساكنين بروكسل با جامعهٔ فرانسوي زبانان بلژيك و جامعهٔ فلاندرزها، تبادل فرهنگي و تحصيلاتي دارند. بروكسل، مركز جامعهٔ فرانسويان بلژيك (Communauté française Wallonie-Bruxelles در فرانسوي) و فلاندرز ((Vlaanderen)) است و تمامي موسسات فلاندرز در آن ساخته شده‌اند: پارلمان فلاندرز، دولت فلاندرز و تقسيمات مديريتي آن، دو نهاد اصلي اتحاديهٔ اروپا و مجمع اتحاديهٔ اروپا – دربروكسل واقع شده‌اند: كميسيون در ساختمان برلايمونت و مجمع در ساختمان جاستوس ليپسيوس. موسسه سوم، پارلمان اروپا است كه در بروكسل واقع است و برخي جلسات عمومي اعضاء در اين شهر (برخي ديگر در استراسبورگ) تشكيل مي‌شود و مديريت مركزي آن در لوكزامبورگ است. بروكسل محل نشست سياسي سازمان پيمان آتلانتيك شمالي، اتحاديهٔ غرب اروپا (WEU) و سازمان اروپايي امنيت و ناوبري هوايي يوروكنترول (EUROCONTROL) است.

از لحاظ زبان، بلژيك به مناطق شمالي هلندي زبان (گويش فلاندري) و منطقه جنوبي فرانسوي زبان تقسيم شده‌است. هرچند زبان رسمي اين دو منطقه عمدتاً يكسان است، در هر دو سمت، دو زبان استفاده مي‌شود. منطقهٔ بروكسل رسماً دو زبانه‌است هرچند اكثريت با فرانسوي هاست.